SEKSUELE MORAAL

inleiding

Eind december kwam een druk geciteerd rapport van het Centraal Bureau van de Statistiek uit. Sommige kranten die er melding van maakten, droegen zelfs dezelfde kop: “Veertigers leven in relationele chaos”. In goed verstaanbare taal: ‘We hebben er een rommeltje van gemaakt.’ Waarvan? Van huwelijk, seks en trouw. En wie zijn de slachtoffers? Iedereen, maar vooral de kinderen. Het beloofde paradijs van de ‘vrije seks’ is voor velen een hel geworden. Er zijn en worden ons leugens op dat terrein verkocht. Ze worden grif geloofd en toegepast. Het resultaat? Ziedaar... En de les? Die bewaar ik tot het eind.

Ik heb wat dingen doordacht. En verdraaid nog-an toe, ik sta met mijn mening haaks op de algemene opinie. Maar zeg ik nu zulke gekke dingen? Of is de maatschappij gek geworden?

doel van de seksuele omgang

Seksualiteit is niet een losstaande zaak. Er zit een bedoeling achter. Je kunt verschillende doelen onderscheiden, die echter niet van gelijke waarde zijn. Het is zaak de volgorde van belang goed in de gaten te houden om niet te verdwalen in een morele wildernis. Nu is er niemand die aan die doelen twijfelt. Wat in het geding is, is de volgorde van belang. In mijn optiek is dit de juiste volgorde. Ik zal nog aangeven hoe ik tot die slotsom ben gekomen.

1. voortplanting
2. onderhouden van een relatie
3. bevrediging

Het is opvallend dat velen in onze tijd die volgorde omdraaien en bevrediging het hoogste doel achten. Kinderen krijgen is een bijzaak en bevrediging de hoofdzaak geworden. Ik beschouw dat als een gevaarlijke en verwerpelijke zaak.

Wanneer je de voortplanting als het ene onvervangbare hoofddoel van de seks ziet, heeft dat meteen gevolgen voor de manier waarop je ermee omgaat. Want kinderen hebben een veilige en stabiele omgeving nodig. Dus móet je noodzakelijkerwijs seksuele omgang inkaderen in een heldere en verplichtende setting, die ook breed maatschappelijk wordt erkend. Anders wordt het een krachteloze regel en daarmee waardeloos.

Seksualiteit is een vorm van hechting – en vrije seks is een vorm van onthechting van een vaste persoon. Daardoor ligt vrije seks aan de basis van kapotte relaties en talloze scheidingen. Een relatie wordt als een middel tot MIJN plezier gezien, en mijn plezier wordt niet meer als een middel voor het onderhouden van een vaste relatie (een hoger doel dus) gezien.

De logica van de volgorde die ik aangeef is voor ieder wel te zien. Een goede en veilige setting is wezenlijk voor kinderen. Seksualiteit heeft de neiging te verwilderen, wat die veiligheid in gevaar brengt. Dus moet je noodzakelijk de driften intomen om een hoger doel te bereiken dan bevrediging. Zo is het de eeuwen door voorgehouden door de denkers uit alle mogelijke culturen en door alle wereldreligies. Dat is geen toeval. En waarom dat in onze tijd massaal anders is? Is onze tijd misschien gek geworden?

seksuele en relationele normatiek

Regulering van de menselijke driften heeft een doel: de kinderen die uit seksuele relaties geboren worden een veilige jeugd en een goede opvang te garanderen. Dat is meteen het belangrijkste van de drie doelen van seksualiteit. Kinderen zijn het langst-blijvende gevolg ervan, relaties zijn langdurig (maar eindig door scheiding en dood; bedenk dat de ouders normaliter korter zullen leven dan hun kinderen) en bevrediging is een zeer snel voorbijgaand fenomeen. Dat laatste is in belang ondergeschikt aan die hogere doelen. De bevrediging is er om het hogere te dienen; het voorbijgaande is dienares van het blijvende. Wie dat uit het oog verliest en ‘zich laat gaan’, is op de morele weg een gevaar voor zichzelf en anderen, net als een autorijder die de kolder krijgt.

Maar de ‘vrije seks’ dan? We moeten toch zelf uitmaken met wie en wanneer we vrijen? Daar heeft verder toch niemand iets mee te maken? – O ja, dacht je dat? Wie er in elk geval mee te maken hebben zijn de betrokkenen zelf, maar ook hun vrienden en familie, en zeker ook hun (toekomstige) levenspartner, en dan ook het nageslacht. Hoewel die nu misschien zijn stem nog niet laat horen, zal die dag een keer komen.

Hoevelen betreuren hun zogenaamde vrijheid niet? Ze zijn erin meegetrokken, prematuur, en liepen geheel onnodig tegen allerlei teleurstellende ervaringen op. In onze maatschappij worden kinderen, die nog maar net hun veters kunnen strikken, al geconfronteerd met allerlei vragen op het terrein van seksualiteit. (Webcam om te beginnen...) Velen verdwalen. De sterkere onder de jongeren speelt een spelletje met de zwakkere, maar niemand komt als helper tussenbeide. Is dat normaal? In naam van de vrije seks gebeurt veel onrecht. En die voorgespiegelde vrijheid? Die is imaginair.

Houd in de gaten dat de vrije sekspartners elkaar nodig hebben om: op te scheppen, zichzelf op te dringen, zichzelf te vertellen dat ze echt meetellen in de wereld, zichzelf de hoop in te praten dat de vrijblijvende ander misschien toch een beetje om hen geeft en aandacht aan hen blijft schenken of om een kick te krijgen die gemakkelijk ontaardt in een psychische en fysieke verslaving... Zo ‘vrij’ is de voorgespiegelde vrijheid niet. En dan gelden bovendien het recht van de sterkste, het gewoonterecht en groepsdwang. “Je moet...; iedereen doet het? Heb jij dat nooit gedaan? Ben je wel gezond?” Er is niets van wat we doen dat alleen onszelf aangaat en geen invloed heeft op anderen. Bij seks is dat wel heel duidelijk.

Hoevelen worden niet de seks in gesleurd zonder directe behoefte, noodzaak of wens daartoe, maar door de gedachte dat het ‘nu eenmaal’ zo moet of de wens om met anderen mee te doen. Het openzetten van de seks voor een ‘vrije’, ongeremde beleving, is als een massapsychose. Het heeft weinig met vrijheid en zelfontplooiing te maken.

Maar wat valt er te zeggen over seks die plaatsvindt met goedvinden van de partners? Dan is het toch goed? Welnee. Wanneer twee mensen iets goeds doen, dan is dat goed, maar als ze samen iets verkeerds doen dan blijft het verkeerd, hoezeer ze ook overeenstemmen. Natuurlijk, wanneer je er al van uitgaat dat seks een vrijblijvend iets is, dan heb je gelijk. Wanneer je roven of liegen uitdrukkelijk tot goed verklaart, lijkt het niet meer fout te zijn als je je daaraan overgeeft. Maar wat is goed?

Denk even aan de waardetrits waar ik mee begon. Wanneer je de mogelijkheid van voortplanting uit de seks wegdenkt, is seks geen echte seks meer. Je hebt haar van haar allereerste betekenis beroofd en er iets vrijblijvends en eenzijdigs van gemaakt. In een onnatuurlijke en abnormale opvatting van seks kunnen mensen inderdaad overeenstemmen. Maar is het daarmee opeens goed geworden? Is een gemeenschappelijke fout dan een gedeeld goed, zoals min x min = plus? Sommige zaken zijn fout al zijn ze voor de wet niet strafbaar. Niet strafbaar zijn betekent nog niet dat iets goed is.

Veel dingen zijn niet strafbaar maar toch ook niet goed. Denk eens aan vreten, zuipen, zeuren, liegen, schelden, lui zijn, doordrammen, snoepen, je werk niet goed doen, enzovoorts. Dus hoewel er geen wet bestaat tegen seksuele uitwassen en ontijdige relaties van oudere tieners en volwassenen, kun je niet stellen dat iedereen dat maar zelf moet uitmaken. De knoeier heeft iets uit te leggen aan zijn vrienden en familie en eventueel aan een (latere?) echtgenoot/-genote. Hij of zij heeft een heel zinnige morele norm overtreden.

We zijn iets wezenlijks aan het kwijtraken in het moderne denken, de deugd. Daar wijst de Leidse rechtsfilosoof Andreas Kinneging op. De maatschappij doet er goed aan opnieuw het belang van deugden te benadrukken en alle mensen daarop aan te spreken. Een goed (d.i. deugdzaam) leven is iets anders dan niet-strafbaar zijn.

Sommigen geven hoog op van vrije seksuele experiment voor jongeren. Later, als ze wat ouder zijn, zullen ze als vanzelf een stabielere koers gaan volgen is de gedachte. Maar dat experiment is ten eerste niet bepaald vrijblijvend. Je kunt verkeerde gewoonten ontwikkelen. En ten tweede: Ook trouw en zelfbeheersing moeten mensen leren. Dat is moeilijker dan de seksuele daad, want die gaat vrijwel vanzelf. Ik heb nooit seksuele voorlichting gehad en denk je dat dat ooit een probleem was? Hoepel op. De grote moeite is niet de seksualiteit maar de beheersing daarvan. Dat zijn we in onze tijd kwijtgeraakt. Resultaat: de grote moeite die mensen hebben met trouw en zelfbeheersing, zie de inleiding. We hebben verkeerde gewoonten aangeleerd, we hebben mensen al op een jonge leeftijd op een verkeerd spoor gezet en het resultaat is desastreus. Dat bracht ons niet de voorspelde hemel. We kregen een stukje chaos en hel opgedrongen.

Is die periode van het vrije seksexperiment echt nodig? Is het zinvol? Brengt het betere of gelukkigere mensen voort? Leren mensen zichzelf daardoor te uiten en te beheersen zoals gewenst is? Of worden ze meegesleurd door een bovenlaag, die bijna dwangmatig mensen tot mentale slaven maakt in plaats van vrijheid te brengen? Groepsgedrag maakt gebruik van mentale dwang. En alle mogelijke kritiek wordt de nek omgedraaid door voor goed te verklaren wat fout is. Zo pis je samen heel erg naast het potje, maar je beweert dat het zo hoort. Je doet alsof dat de echte ‘vrijheid’ is.

Overwegingen

Het zal toch geen toeval zijn dat zoveel ziekten seksueel overdraagbaar zijn? Eén van de meest opbvallende 'vruchten' van de vrije seks is AIDS. In sommige Afrikaanse volken heb ik de ene na de andere persoon gezien die zwaar leed onder syfillis. Waarom? Omdat de begeerte van één moment alle andere waarden opzij schoof... Alleen al het bestaan van geslachtsziekten maakt duidelijk dat seksualiteit geen speelgoedje is.

Je kunt niet over seksualiteit spreken zonder stil te staan bij de mogelijkheid dat het meisje in verwachting raakt. Een kind heeft een veilige omgeving nodig. Maar is die er wel? Of heb je die juist vernietigd? Een kind heeft een vader en moeder nodig. Hoeveel liefde één ouder ook kan geven, er zit een onevenwichtigheid in de verhouding tot het kind. Dat vraagt uit zichzelf al naar de (ontbrekende) andere ouder. Dat zit onveranderlijk in de mens geschapen.

Maar kun je dan geen abortus laten plegen of een morning-afterpil gebruiken? Natuurlijk, als iemand je niet welgezind is, zou je hem kunnen vermoorden. Een nog niet geboren baby kun je ook vermoorden. Het wordt door velen zelfs niet als een moord gezien, maar als een recht. Maar moord is geen recht, het is een misdaad. Moet je de gevolgen van een kleine misdaad wegpoetsen door een grotere? Het idiote verschijnsel doet zich voor dat dierenorganisaties en bekommerde particulieren zich hard maken om het lijden van kikkers (voor de kikkerbilletjes), palingen en andere dieren te voorkomen of verzachten. Het is bekend dat een foetus lijdt vanwege de moord die erop wordt verricht. Dat levert de dwaasheid op dat onze maatschappij zich drukker maakt om kikkers dan mensen. Soms laat iemand die in de bres springt voor kikkers een menselijk wezen vermoorden, en praat dat nog goed ook. Je kunt in deze wereld misschien maar beter een kikker zijn of een paling. Dan tel je mee.

Seksuele contacten zijn erg intiem. Dezelfde mens die een natuurlijke afstand bewaart tot anderen om zijn eigenheid en zijn leefgebied te beschermen, legt al zijn natuurlijke bewapening neer voor... Ja voor wie? Sommigen zelfs voor volslagen onbekenden, voor een moment van plezier. Lichamelijk wordt de indruk gewekt (voor een moment) van een totale overgave, terwijl het slechts één grote leugen is. Vrije seks is: leven in de leugen. Uiteindelijk trekt dat diepe sporen. Het stemmetje van het geweten wordt het zwijgen opgelegd. De psyche van de betrokkene loopt daardoor gevaar. Je kunt niet in de leugen leven en daar dan goede gevolgen van verwachten. Je raakt innerlijk verscheurd. Dat gebeurt er voor wie verantwoordelijkheid en trouw in relaties de nek omdraaien. En die twee waarden zijn voor een stabiele maatschappij hard nodig. 

Verantwoordelijkheid en trouw moet je leren. Dat gebeurt vooral in iemands jeugd. Maar juist die waarden worden hem ontroofd. Mijn conclusie ten aanzien van de vermeende vrijheid is dan ook dat ‘vrije’ seks niet slechts haar slachtoffers (die tevens de daders zijn...) maar ook de maatschappij als zodanig verzwakt en stuk maakt.

Er gaat iets verleidelijks uit van seksuele omgang. De een kan de ander meesleuren. Een verkeerd voorbeeld doet een ander op dezelfde weg volgen, althans als de ander geen innerlijk verweer heeft. Dat verweer is ernstig aangetast door een verzwakte maatschappelijke moraliteit, door een zwak geluid van de kerken, door a-morele seksuele opvoedingsprogramma’s op de scholen en door film, t.v. en internet. Degenen die een betere weg willen wijzen, moeten zelf zeer overtuigd zijn en hun overtuiging met redenen omkleed kunnen doorgeven. Daarnaast moeten we weer in groepen, kerken, jeugdgroepen en vriendengroepen een nieuwe, verantwoorde kijk op seksualiteit opbouwen.

Het aangaan van een huwelijk is niet facultatief, maar normatief voor wie zich seksueel wenst uit te drukken. Je begint niet pas aan de mogelijkheid van een huwelijk te denken wanneer je al tijden seksueel met elkaar verkeert, maar voordat je dat doet. Het huwelijk is de viering van het begin van het samenzijn, niet van een jubileum daarvan.

Vrije relaties? In dat geval zijn kinderen slechts pionnen in een mens-erger-je-niet spelletje. Ze moeten maar afwachten wat hun ouders ervan brouwen. Die kunnen toevalligerwijze samen blijven, maar ze voelen zich daar niet toe gedrongen of verplicht. Huwelijken en relaties zijn door een serie verkeerde keuzen van de betrokken personen bijna krachteloos geworden en dat wordt ook nog maatschappelijk geaccepteerd.

Duidelijke regels op het gebied van de seksualiteit kunnen veroorzaken dat sommigen gefrustreerd raken. Maakt dat iets uit? Inderdaad zal iemand die A wil maar tot B gedwongen wordt gefrustreerd raken. Dat wordt verzacht wanneer hij niet langer A wil, omdat hij de logica van B heeft leren inzien. Maar als er dan toch een frustratie ontstaat? Wanneer de verkeersmaniak zich gedwongen voelt op een sociale manier aan het verkeer deel te nemen, raakt hij misschien gefrustreerd, maar het scheelt wel een verkeersdode. Wat is belangrijker? Wanneer de seksuele overtreder zijn zin niet krijgt, leidt dat misschien tot frustratie, maar waarschijnlijk wordt groter onheil voorkomen (abortus of verdriet en frustratie van anderen bijvoorbeeld).

de stabiele persoonlijkheid

Iedereen  moet niet alleen dingen leren, maar ook afleren om zich tot een maatschappelijk stabiele en waardevolle persoon te ontwikkelen. Nadat een kind heeft geleerd te praten moet het ook leren om op het juiste moment te zwijgen. Wie heeft leren eten moet ook leren daarmee te stoppen (ook al een groot maatschappelijk probleem). Emoties moet je kunnen beteugelen en zelfs onderdrukken. Een stabiele persoon kent zijn gevoelens en heeft geleerd die te beteugelen.

We hebben allen een consequente en duidelijke moraal nodig. Wie idealen heeft en ze navolgt, heeft een goed geweten. Zo niet, dan verkeert die persoon in een zekere spanning. We moeten kunnen onderscheiden tussen goed en kwaad en wenselijk dan wel onwenselijk. Dat helpt ons bij het opbouwen van een goed geweten en persoonlijke stabiliteit. Hoe zwakker het geweten functioneert, hoe moeilijker die stabiliteit te verwerven is. Maar juist die stabiliteit en dat goede geweten vervullen een belangrijke rol in het geluksgevoel van een individu. Onze ontplooiing verloopt stukken beter als we ons redelijk gelukkig voelen en onze energie niet verspillen aan het najagen van pleziertjes of aan onverkwikkelijke verhoudingen en de spanningen die daaruit ontstaan. Dat vreet aan een mens.

De samenleving heeft een grote voorkeur voor stabiele, betrouwbare mensen. Het moet ieders streven zijn om zó te worden/blijven.

Wie goed leeft die doet goed. Wie gedreven wordt door gevoelens van schuld, teleurstelling of een voortdurend zoeken van zijn eigenbelang, heeft veel moeite zich positief aan anderen en zijn werk te wijden. Wie in vrede met zichzelf en zijn omgeving leeft, is beter geschikt voor verantwoordelijke functies. Wie goed leeft, kan daar op zijn tijd ook maatschappelijk zijn voordeel mee doen.

Een frauderende boekhouder komt misschien nooit meer aan de bak. Een knoeiende koekenbakker pruimen we niet. Maar een knoeiende knakker wel… Of toch…? En een frauderende echtgenoot? Daarin zien we de onevenwichtigheid van het moderne leven. Die koekenbakker en boekhouder beschouwen we als gevaren voor de maatschappij. Maar die knakker en on-echtgenoot? Die wordt beschermd door een nogal eenzijdige kijk op de bescherming van de privacy. Daar moet vooral niemand iets van zeggen. Maar welke consequenties zijn voor het persoonlijke leven zwaarder, het gedrag van de fraudeur, de bakker of de morele knoeier? Of om nog eens een ander voorbeeld te geven. Je mag geen kinderen slaan en hen zeker niet mishandelen. Maar mag je wel een levensstijl volgen die jouw gezin en daarmee het gevoel van veiligheid voor je kinderen in gevaar brengt?

Echtscheidingen, soms om zeer zwakke redenen, kosten de maatschappij handen vol geld, nog afgezien van alle verdriet. We hebben echtscheidingen als een ‘noodzakelijk’ kwaad leren zien. Maar soms zijn mensen alleen maar op elkaar uitgekeken, of zijn ze ‘uit elkaar gegroeid’. Dat gebeurt nu eenmaal in elke relatie in meer of mindere mate – maar waarom zouden dat aanvaardbare redenen moeten zijn om uit elkaar te gaan?

de Bijbel

De bijbelse ethiek is niet anders dan wat de mens met nuchter redeneren kan uitdenken over een goed leven. Maar het is wel een extra houvast en een grote stimulans voor gelovigen om een goede weg in te slaan. Er zijn levensstijlen waar God zich mee verbindt, maar van andere heeft hij een afschuw. Wat liefdevol is, ontdaan van zelfzuchtige bedoelingen en goed voor de ander, dat is wat God wil. Daar zit niets van religieuze dwang in. (Dat schrijf ik even voor diegenen die menen dat elke morele wet op religieuze dwang berust. Elk weldenkend mens kan echter tot dezelfde slotsom komen.) 

We kennen de geschiedenis van de geboorte van Jezus. Maria was ondertrouwd (dat wil zeggen ze had de huwelijksbelofte afgelegd zonder nog getrouwd te zijn) en dus was ze maagd. Jozef wilde, toen hij hoorde dat ze in verwachting was, van haar scheiden, want dat kind kon onmogelijk van hem zijn. Hij wordt beschreven als een rechtschapen mens. Dat wordt in Matteüs 2:19 in verband gebracht met de seksuele moraal. Rechtschapen mensen doen niet alsof ze getrouwd zijn als ze dat niet zijn. Daarmee is het Kerstevangelie een aanklacht tegen het moderne levensklimaat, althans voor zover er nog iemand nadenkt bij het luisteren naar de voorlezing van de Bijbel.

Hoewel de Bijbel een vrije seksuele moraal verwerpt, wil dat nog niet zeggen dat ze erg hardvochtig omgaat met de overtreders. Wat dat betreft is ze nogal tolerant. Er is altijd vergeving en vernieuwing mogelijk. Enkele van de bekendste bijbelse helden, zoals David, zijn behoorlijk de fout ingegaan. Maar zonden zijn niet vrijblijvend. Er zijn altijd gevolgen. En het herstel verloopt niet pijnloos en geruisloos. Wie zijn schuld beseft, lijdt daaronder en komt slechts door een innerlijke crisis heen tot verandering.

De Bijbel leert dat man en vrouw in een onverbrekelijke relatie bij elkaar passen, dat hoeft geen betoog. Geen echtscheiding, geen seksuele avontuurtjes. Je moet geen vrijblijvend spelletje van de seks maken, want vrijblijvend is het nooit. Het trekt diepe sporen in de geest van de betrokkene en verandert karakter en gedrag, onze moraal en de houding tegenover anderen, en het levensgeluk van eventuele kinderen is in het geding.

Er was een bepaalde mate van trouweloosheid ontstaan in Israël. Daarover schrijft de profeet Maleachi: “Wie ook maar een beetje verstand heeft, doet zoiets niet, want iedereen wil toch een nageslacht dat door God gewild is? Speel niet met je leven en behandel de vrouw van je jeugd niet trouweloos. Want de Heer, de God van Israël, zegt dat Hij het verafschuwt wanneer een man zijn vrouw wegstuurt. Wie zoiets doet, besmeurt zichzelf met onrecht..." (Mal. 2:15,16)

“Pleeg geen overspel” is één van de Tien Geboden. Naar de gangbare uitleg van de Bijbel kun je zowel overspel plegen wanneer je getrouwd bent als daarvoor, door een voorschot op het huwelijk of de seksualiteit te nemen. Dat komt niemand toe.

Samenwonen dan? Dat is iets van onze tijd. Het is moeilijk te definiëren. Eigenlijk is het niets. Het kan slaan op een relatie van een uur, een maand of op een blijvende verbinding. Het is een namaak-huwelijk  - of zo je wilt een verbloemde vorm van overspel - ook al bestaat er een grote maatschappelijke acceptatie voor. Het is zo strijdig met de opvatting van de Bijbel dat het huwelijk een onverbrekelijk verbond is tussen man en vrouw, dat een Christen zich niet op die weg behoort te begeven. Dat is een aanfluiting van zijn geloof, de kerk en de Bijbel.

En het homohuwelijk? Wel dat is geen huwelijk, althans niet naar de definitie van een huwelijk vanuit de Bijbel. Het is een samenlevingsverband, maar daar kunnen geen kinderen uit voortkomen, waardoor het meest wezenlijke element van een huwelijk ontbreekt.

Samenwonen, vrije seks, homohuwelijk – dat alles laat de verwarring zien waarin onze maatschappij terecht is gekomen. In 2 Petrus 2 lezen we een uitgebreide beschrijving van de losgeslagen mens, die zijn stuurloosheid als vrijheid verkoopt. “Ze beloven vrijheid, maar zijn zelf slaven van het verderf, want waar men door beheerst wordt, daarvan is men slaaf.” (2 Pt. 2:19) Die woorden kun je op de overheersende seksuele moraal en zelfs op heel het moderne leven plakken.

Blijft de vraag: Als het nu eens niet goed gaat? Wat valt er over scheiding te zeggen? Ik heb het over een scheiding om een acceptabele reden: overspel, geweldpleging  of iets anders wat het samenblijven van man en vrouw onmogelijk of onwenselijk maakt. Is er een ontsnappingsclausule voor kapotte realties? Inderdaad, die is er, en de Bijbel geeft er enkele aanwijzingen voor. Jezus vat dat samen in: “Omdat u harteloos en koppig bent, daarom heeft Mozes u toegestaan uw vrouw te verstoten. Maar dat is niet vanaf het begin zo geweest.” (Matt. 19:8) Hoewel dat niet de eigenlijke bedoeling is, kan het inderdaad gebeuren dat mensen uiteen mnoeten gaan gaan.  Maar het blijft een noodoplossing of een vorm van noodweer.

Is het huwelijk een oplossing voor de problemen van de losgeslagenheid en vrijblijvendheid van onze samenleving? Nee. Het huwelijk lost niet onze eenzaamheid op, onze losse zeden of een vrijblijvende kijk op het leven. Het probleem moet in ieders eigen geest worden aangepakt. We zijn ons kompas kwijt. We weten niet goed meer wat goed en kwaad is, omdat we veel kwaads ‘goed’ zijn gaan noemen. We weten niet meer wat wenselijk of onwenselijk is, omdat we door het moderne leven gedeprogrammeerd zijn. Wat we als kind wisten (dat zijn de basiselementen van het leven), zijn we in onze latere ontwikkeling kwijt geraakt. Kinderen weten dat ze een vader en een moeder nodig hebben en dat die twee bij elkaar horen.

De oplossing is: bekering tot het goede en tot God. We moeten ons kompas terugvinden. Het huwelijk drukt onze diepste overtuiging uit, als het goed is. Maar om het huwelijk in ere te herstellen moeten we onze geest herstellen.

conclusie

Voor ieders geluk en welzijn is het nodig de oude huwelijksmoraal verplichtend in ere te herstellen, maare dat werkt pas echt goed wanneer dat gepaard gaat aan een diep-gewortelde persoonlijke overtuiging.

nawoord

Is een goede opvatting van huwelijk en seksualiteit een bijdrage aan een betere wereld? Of is het juist een beklemming die de individu benauwt en belemmert in zijn zoeken naar vrijheid? Maakt een krachtige huwelijksethiek onze vrijheid stuk of juist onze verwildering? Is de losgeslagen mens gelukkiger dan de aan regels en normen gebonden mens? (Zou het verkeer vrijer en prettiger zijn bij opheffing van de verkeersregels?) En redeneer dan niet alleen vanuit de belangen van de losse individu. Zijn kinderen gelukkiger in een verbroken gezin of in een vaste gezinsrelatie? Zijn huwelijkspartners gelukkiger wanneer ze er een heldere huwelijksmoraal op nahouden, of ongelukkiger?

De kinderen zijn de zwaksten in deze zaak en hun belang gaat voor dat van hun ouders. Zij zullen het langste op deze wereld verblijven en zij kunnen het zwaarst te lijden hebben onder een scheiding.

Uitgaande van het belang van het kind en van het belang van stabiele gezinnen voor de maatschappij heb ik over de seksuele moraal geschreven. Seksualiteit is per definitie niet los verkrijgbaar maar staat altijd in een groter verband. Wanneer je aan de poten zaagt, valt de stoel om. Wanneer je een verkeerde kijk op seksualiteit hebt, gaan huwelijken kapot. Daarmee is de waarde van het hele leven en ieders persoonlijke geluk in het geding.

Geen enkel antwoord geeft voor elke situatie en voor elke individu een geslaagde en heldere oplossing. Maar ik ben ervan overtuigd dat het herstellen van een heldere moraal voor huwelijk en seksualiteit voor ouders en kinderen dringend nodig is. Groot en klein, gehuwd en ongehuwd zullen daarvan profiteren. Dat zal ons gemeenschappelijke geluk zeer ten goede komen.

 

Bram Krol

08-01-2015

aangevuld 22-01-'15